Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn - Hình ảnh: N.V.N.
Tuổi Trẻ trò cthị trấn với kiến trúc sư NGÔ VIẾT NAM SƠN nhân cuốn sách đầu tay của ông vừa tung ra: Nhận diện đô thị Việt Nam đương đại.
* Sau khi nhận gitrận thưởng Khôi nguyên La Mã năm 1955, kiến trúc sư Ngô Viết Thụ, tức phụ thân của ông, được chính quyền miền Nam trtrận thảm đỏ mời về làm quy hoạch. Ông có sự liên tưởng nào giữa cuộc trở về của Ngô Viết Thụ lúc đó với cuộc trở về của Ngô Viết Nam Sơn sau khoản thời hạn nhận bằng tiến sĩ quy hoạch kiến trúc tại Mỹ, làm tư vấn thiết kế và quy hoạch ở những thành phố tại Mỹ, Thượng Hván... không?
- Đây là 1 trong mỗi thắc mắc thú vị, trước đây tôi chưa từng liên tưởng tới điều này. Về mặt hình ảnh, cuối thập niên 1950, sơn hà còn chiến tranh và bị phân chia cắt, cả hai miền chưa xây dựng được nhiều, trong khi đó cả châu Âu vẫn đang là 1 trong mỗi đại công trường xây dựng lại Tính từ lúc sau Chiến tranh toàn thị trường quốc tế thứ hai.
Còn tôi sau khoản thời hạn tốt nghiệp tiến sĩ và thao tác làm việc 1 thời hạn tại nhiều nước ở Bắc Mỹ và châu Á thì việc trở về vào đầu thập niên 2010 là 1 lựa chọn khá tiện lợi.
Bởi đấy là thời kỳ cả châu Á, nhất là Việt Nam và Trung Quốc, đang là trung tâm của những hoạt động và sinh hoạt xây dựng và cải tiến và phát triển đô thị trên toàn thị trường quốc tế.
Về mặt sự nghiệp, so với phụ vương tôi, ông rất bận rộn trong tư vấn thiết kế những phát minh và công trình nên hiếm khi viết về những vấn đề quy hoạch kiến trúc và cũng chưa khi nào giảng dạy tại đại học.
Còn tôi dù version thân từ trước đến giờ tập trung công việc tư vấn thiết kế quy hoạch kiến trúc nhiều hơn thế nữa và cũng đã đạt một số trong mỗi thành tựu, nhưng tình trạng khiến cho tôi từ từ buộc phmàn kiêm nhiệm thêm vai trò "bác sỹ đô thị" miễn phí (tên thường gọi thân tình của một số trong mỗi nhà báo khi họ phỏng vấn tôi).
Tôi vẫn dành thời hạn tương đối nhiều cho việc viết báo, vấn đáp phỏng vấn, phát biểu tại những hội nghị quốc gia và quốc tế và giảng dạy tại những đại học trong nước và quốc tế.
* Ông thường có những phản biện chuyên môn thẳng thắn về những bất ổn trong mỗi quy hoạch mới gần đây ở những địa phương. Được biết có trường hợp ở một tỉnh nọ, nhà chức trách rưới đã gọi điện đặt thẳng vấn đề nếu ông chịu lạng lẽ trước một version quy hoạch đầy bất cập mà người ta sắp công bố thì họ sẽ nói riêng cho ông được ưu tiên trong một ý tưởng phát minh lớn khác của với địa phương. Ông nghĩ gì về những "thương lượng" như vậy?
- Khi đã chọn nguyên tắc khoa học, khách quan và bất vụ lợi trong mỗi ý kiến cố vấn của tớ, chúng ta phmàn sẵn sàng đồng ý "thiệt hại" khi không thể "thương lượng" trái với nguyên tắc đó.
Tuy vậy, tôi luôn luôn sẵn sàng đón nhận những đối thoại cởi mở thân thiện sẽ trợ giúp mọi người hiểu nhau và với chung tay với nhau. Đa số những bất cập xảy ra là do công tác quản trị đô thị chưa được tốt, nhưng cũng có thể có khi do cả lãnh đạo địa phương lẫn nhà đầu tư đều chưa được tư vấn tốt.
Trong mọi trường hợp, luôn luôn luôn luôn có gitrận pháp hiệu suất cao để nhà đầu tư vừa thu được lợi ích vừa thể hiện được trách nát nhiệm xã hội của tớ, giúp thị trường người dân khu vực xung quanh với chung hưởng thành quả theo hướng "win - win".
Cuốn sách Nhận diện đô thị Việt Nam đương đại của kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn
* Từng làm nghề quy hoạch ở những đô thị cải tiến và phát triển (như San Francisco) cho tới những thành phố mới trọn vẹn (phố Đông Thượng Htrận), từng khảo sát những mô phỏng đô thị lâu lăm ở châu Âu và thực tại lại đang tư vấn quy hoạch cho một số trong mỗi đô thị Việt Nam, ông thấy cái khó và cái dễ so với một nhà quy hoạch trong việc áp dụng những điển cứu đô thị trên trái đất cho đô thị Việt Nam là gì?
- Cái dễ là chúng ta trọn vẹn có thể tận dụng lợi thế của người đi sau, chính vì số đông những vấn đề đô thị bức xúc hiện thực tại Việt Nam thường đã từng được gitrận quyết tốt ở đô thị nào đó trên trái đất, chúng ta trọn vẹn có thể nghiên cứu và phân tích chọn lọc lại những gitrận pháp thích hợp cho mình.
Cái khó là trái với điều người ta lầm tưởng, sẽ không còn thể có mô phỏng kiểu mẫu nào trọn vẹn có thể ứng dụng cho mọi đô thị Việt Nam, sẽ không còn tồn tại một liều thuốc trị bá bệnh chung cho mọi đô thị cũng chính vì mỗi đô thị đều phải có đặc trưng riêng về điều kiện tự nhiên, sơn hà con người và nhu yếu đặc thù riêng về mặt bảo tồn, chỉnh trang và trở thành tân tiến.
Do đó quy hoạch luôn luôn cần phối hợp cơ sở phân tích khoa học, trả ra gitrận pháp riêng phù tương thích với từng địa phương.
Do chưa hiểu được điều đó nên mới có cthị trấn xây dựng đô thị cao nguyên Đà Lạt dày đặc bê tông hóa như TP.HCM, phân chia cắt đô thị ven biển khơi Phú Quốc theo như hình thức phân lô nhà phố ở vùng đồng bằng, hoặc tham vọng xây dựng nhà cao tầng tối đa Đông Nam Á trong vùng di sản thiên nhiên toàn thị trường quốc tế Vịnh Hạ Long...
* Vậy trước "đề bài" quy hoạch một đô thị hiện tại, cần đặt yếu tố nào làm trung tâm?
- Tôi cho rằng một version quy hoạch cần vừa lòng nhu yếu những nhu yếu và lợi ích chính đáng và rất riêng của mọi tầng lớp dân cư, từ giàu đến nghèo, từ già đến trẻ, từ nhà đầu tư và doanh nghiệp cho tới những tiểu thương tiểu thương nhỏ lẻ, từ dân địa phương cho tới dân nhập cư... trong một đội nhómng thể phù tương thích với nhau và vừa lòng nhu yếu nhiều thời cơ cải tiến và phát triển cho tổng thể mọi người.
Trong mọi quyết định quan trọng của một địa phương, lẽ ra những nhà quản trị đô thị cần tâm niệm phtrận luôn luôn đặt lợi ích của đại phần nhiều người dân thường thì lên trên hết chính vì họ đại diện thay mặt cho số đông cần được bảo vệ quyền lợi nhất.
Nhưng ngược lại, điều đó thường không được quyên tâm như quyên tâm tới nhà đầu tư và doanh nghiệp có quyền lực tối cao và có tích điện tài chính.
* Gần đây không riêng gì Việt Nam, tin tức về những tổn thương của đô thị ở khắp nơi trên trái đất do thay đổi khí hậu, dịch bệnh... ngày càng tăng. Với những đô thị Việt Nam nói chung, cần một chiến lược nào để hướng về đô thị vững chắc và kiên cố và đáng sống?
- Đất VN đã trván trải qua nhiều trận đấu tranh và 1 thời hạn suy thoái tài chính kéo dãn, cho nên người dân đang có Xu thế sẵn sàng hy sinh mọi thứ để đạt lợi ích tài chính. Chúng ta cần sớm chấn chỉnh lại việc này, để nhữngh tân và phát triển bền vững và kiên cố hơn, đừng để lòng tham khiến cho chúng ta phván trả giá đắt trong tương lai.
Không phmàn tự nhiên mà những khu vực trở thành tân tiến đô thị nóng nhất lúc này cũng đồng thời là những khu vực có nguy cơ tiềm ẩn tối đa về ngập lụt, kẹt xe, ô nhiễm môi trường xung quanh, đời sống ngày càng ngột ngạt hơn.
Chiến lược phổ quát quan trọng nhất cho toàn bộ những đô thị Việt Nam gồm hai điểm chính. Thứ nhất là phván quản trị được quy trình cải tiến và phát triển trong đối sánh tương quan thích hợp việc khai quật những điểm nổi trội và những thời cơ mới với việc ứng phó trước những nhược điểm và những nguy hại phát sinh trong quy trình đó.
Đừng quá phấn khích với những phát minh tỉ đô hào nhoáng mà coi nhẹ việc Đánh Giá và xác định trách nát nhiệm xử lý thích hợp so với những tác động tiêu cực về mặt kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội, môi trường thiên nhiên... mà phát minh rất có thể gây ra.
Thứ hai, cần sẵn sàng tốt những kịch game thủ dạng ứng phó với những tác động rất có thể xảy ra do tác động của biến hóa khí hậu, nước hải dương dâng, thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh... để chúng ta luôn luôn nắm quyền chủ động trước mọi trường hợp.
Phong cách địa trung hải
Phong cách tân cổ điển
Phong cách hiện đại